Z okazji jubileuszu 125-lecia istnienia wodociągów i kanalizacji w Warszawie odbyły się dwie ważne dla naszego Towarzystwa wydarzenia: prezentacja w Łazienkach w Starej Pomarańczarni albumu wydanego z tej okazji przez MPWiK oraz otwarcie wystawy pod tym samym tytułem.
Wystawa "Podziemne miasto. 125 lat wodociągów i kanalizacji"
Z okazji jubileuszu 125-lecia istnienia wodociągów i kanalizacji w Warszawie odbyły się dwie ważne dla naszego Towarzystwa wydarzenia:
prezentacja w Łazienkach w Starej Pomarańczarni albumu wydanego z tej okazji przez MPWiK oraz
otwarcie wystawy pod tym samym tytułem, którą będzie można oglądać od 1 do 30 czerwca br. w Galerii Plenerowej
Łazienek Królewskich od strony al. Ujazdowskich.
Myślą przewodnią przedsięwzięcia jest przedstawienie historii budowy
wodociągów i kanalizacji w Warszawie. Podczas wystawy będzie można oglądać
unikatowe rysunki i fotografie z drugiej połowy XIX-wieku pochodzące z
archiwum Spółki, jak i współczesne zdjęcia obiektów należące do MPWiK w m.st.
Warszawie S.A.
Oficjalna ceremonia ze zmiana
nazwy szkoły zaplanowana została na 14 listopada tego roku.Wśród honorowych gości
znaleźli się przedstawiciele lokalnych
władz Senator Ties Rabe, przewodniczący Cechu
Instalatorów Fritz Schellhorn i przedstawiciele firm
pracodawców oraz organizatorów praktyk technicznych uczniów. Specjalne zaproszenie skierowane zostało do
potomków Williama
Lindleya i prezesa Societas Lindleiana.
Podczas uroczystości zmiany nazwy szkoły rodzinę reprezentował potomek Williama
Lindleya w prostej linii Eugen Deubner, który
do Hamburg przybył z żoną Karin.
Eugen Deubner i Rainer Schulz, prezes Hamburskiego Instytutu Kształcenia Zawodowego (Hamburgische Institut für Berufliche Bildung, jednostki zarządzającej szkolnictwem zawodowym w Hamburgu) zostali poproszeni o odsłonięcie rzeźby i tablicy z nowa nazwą szkoły.
Rzeźba przedstawiająca głowę William Lindley odwzorowuje rzeźbę wykonaną przez Hansjörga Wagnera, która znajduje się w Hamburgu przy Baumwall.
Eugen Deubner wygłosił krótkie przemówienie i przekazaniem kierownikowi szkoły kopii rysunku przedstawiającego przekrój słynnego owalnego kanału projektu Williama Lindleya wykonanego dla Warszawy w biurze syna (Williama H. Lindleya) we Frankfurcie nad Menem. Rysunek zawiera dwujęzyczny opis – po niemiecku i po polsku.
Prezes przekazał na ręce dyrektora Bucka list od prezes Zarządu Miejskiego Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w m.st. Warszawie S.A., p. Hanny Krajewskiej, z egzemplarzem albumu “125 lat Wodociągów Warszawskich 1886-2011”.
Od 15 listopada Wolne Miasto Hanzeatyckie
Hamburg ma swoją “Zawodową Szkołę im. Williama Lindleya” (Berufliche
Schule William Lindley)!
William Lindley (1808–1900), senior inżynierskiej rodziny, urodził się 7 września 1808 r. w Londynie, jako najmłodsze z czwórki dzieci Josepha Lindleya (1756–1808) z Heath, Yorkshire. W 1827 r. został uczniem Francisa Gilesa i pomagał mu w projektowaniu Newcastle and Carlisle Railway oraz London and Southampton Railway. W latach 1836–1838 pracował nad regulacją rzeki Mersey i przy budowie tunelu pod Tamizą, pod kierunkiem Isambarda K. Brunela.
Z poręki Brunela, młody Lindley został w 1839 r. mianowany inżynierem naczelnym Hamburg and Bergedorf Railway, a następnie nadzorował szereg projektów w Hamburgu. Największą sławę i uznanie przyniosło poświęcenie Lindleya w walce z powstrzymaniem katastrofalnego pożaru, który szalał w Hamburgu w maju 1842 r. Otwarte połączenie kolejowe wykazało użyteczność tej inwestycji. Rada miejska mianowała Williama Lindleya inżynierem konsultantem zarządu budowy wodociągów i robót publicznych w Hamburgu. Zaprojektował również, wykonał i nadzorował budowę hamburskiego systemu kanalizacyjnego i gazowni na Grasbrook.
W 1863 r. został zaproszony przez władze miasta Frankfurt nad Menem do sporządzenia raportu na temat jego kanalizacji, a dwa lata później został mianowany inżynierem konsultantem w tym mieście.
W późniejszych latach William Lindley był konsultowany w sprawie budowy systemów zaopatrzenia w wodę m.in. przez władze Düsseldorfu, Chemnitz, Bazylei, Galatz, Brăila i Jassy.
Płaskorzeźba z Williamem Lindleyem na warszawskich wodociągach
Jego ostatnim, obszernym projektem była kanalizacja i zaopatrzenie w wodę dla miast Petersburg i Warszawa. Ten ostatni doczekał się realizacji i nadzorowany oraz rozbudowywany był przez jego trzech synów, Williama Heerleina, Roberta i Josepha. Lindley przeszedł na emeryturę w 1879 roku. Zmarł w swoim domu pod Londynem, 74 Shooter's Hill Road, Blackheath, 22 maja 1900 roku, w dziewięćdziesiątym drugim roku życia.
Fragment: R.Ż,, Lindley, William (1808-1900), civil engineer, The Dictionary of National Biography, Oxford University Press 1965, Vol. XX, s. 968-969.
W dniach 16–19 stycznia 1880 roku William H. Lindley przybył po raz pierwszy do Warszawy. Była ona przystankiem na jego drodze do Sankt Petersburga, dokąd wiózł plany kanalizacji tego miasta. W tym czasie był już głównym inżynierem we Frankfurcie nad Menem i następcą ojca w firmie rodzinnej. W dniach 16 i 17 stycznia 1880 r. w Magistracie odbyły się „ustne rozprawy nad projektami Lindleya”. Podczas posiedzeń Obywatelskiego Komitetu Budowy Kanalizacji (potocznie Komitetem Kanalizacyjnym), któremu przewodniczył baron Nikołaj Medem (1833-1899), generał–gubernator i gubernator warszawski, a asystował Sokrates Starynkiewicz (p.o. prezydenta Warszawy, 1875–1891), miały miejsce „nadzwyczaj ożywione dyskusje”.
Podczas trzech kolejnych spotkań omówiono
różne aspekty projektu wodociągów i kanalizacji złożonego przez ojca Williama
Lindleya miastu Warszawie w 1878 rok. Uczestniczyli w nich, „bok inżynierów, dygnitarze
warszawscy cywilni i wojskowi w licznym
gronie, z uwagi na ważność przedmiotu”. Choć wydawał się dostojnemu gronu
bardzo młody (miał 27 lata), ale „jak wnosić można było zdolny, a zwłaszcza
umiejący dobrze mówić", zrobił na zebranych bardzo dobre wrażenie.
Starynkiewicz wspierał go dostępnymi sobie środkami. Nie tylko odpowiadał w
prasie na wszelkie ataki na Lindleya,
kanalizację, wodociągi czy gospodarkę Magistratu w ogóle, ale potrafił także
trafić do poszczególnych ludzi, by w osobistej rozmowie udowadniać swoje racje”
– wspominał inżynier miasta Julian Majewski.
Ratusz Warszawy, ok. 1878
Największą zaletą tych trzydniowych posiedzeń było to, że warszawscy inżynierowie mogli wypowiedzieć swoje zdanie, zaś Lindley miał okazję zaprezentować własny punkt widzenia. Samemu Lindleyowi stwarzano ponadto wyśmienitą okazję do poznania polskich specjalistów, których miał zatrudnić przy realizacji projektu. Bezpośrednim wynikiem dyskusji było zawarcie z Wiliamem H. Lindleyem umowy wstępnej, zlecającej mu prowadzenie budowy wodociągów i kanalizacji w Warszawie.
Szerzej na ten temat zob.: R. Żelichowski, Lindleyowie. Dzieje inżynierskiego rodu, Societas Lindleiana, Warszawa 219, t.II.
Drogie Przyjaciółki/ Przyjaciele, Sympatyczki/ Sympatycy Societas Lindleiana,
Mija kolejny rok kalendarzowy, który przynosi ważne wspomnienia.W Królestwie Polskim pod zaborem rosyjskim troska o zaopatrywanie w wodę ludności Warszawy spoczywała w rękach Zarządu Miasta (Miejskiego), zaś wodociągi i kanalizacja stanowiły jeden z wydziałów administracyjnych Magistratu Warszawy. Dopiero 1 stycznia 1924 roku, gdy powołano do życia Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji m.st. Warszawy, ta część gospodarki miejskiej usamodzielniła się. Na czele PWiK m.st. Warszawy stanął Zarząd jako organ ustawodawczy i Dyrekcja jako organ wykonawczy. Pierwszym dyrektorem został Edward Szenfeld (1863-1943?), inżynier, absolwent Wydziału Inżynierii Politechniki w Rydze, zatrudniony przy budowie wodociągów i kanalizacji w Warszawie (1888-1896), początkowo jako pomocnik kierownika budowy, później naczelnik biura budowy oraz eksploatacji kanalizacji i wodociągów. Prawa ręka Josepha Lindleya.
W 1927 roku przystąpiono do budowy nowego gmachu na rogu ulic Starynkiewicza i Nowogrodzkiej. Gmach ukończono i poświęcono w dniu 28 czerwca 1930 roku.
Gratulujemy MPWiK pięknego jubileuszu!
Societas Lindleiana
Z tej okazji dzielimy się z Wami, nasi Drodzy, życzeniami, które otrzymaliśmy od naszych przyjaciół z MPWiK w Warszawie, wraz z linkiem to zabawnego filmu o przygodzie Św. Mikołaja z warszawską kranówką
https://www.youtube.com/watch?v=bc6j5xDDk2wHamburg, początek drogi
Dwieście lat wcześniej, 25 września 1824 roku 16-letni William Lindley, decyzją matki Catherine i wuja Bena, odbył swoja pierwszą podróż do Hamburga. Celem podróży była troska rodziny o dalsze wykształcenie Williama a Hanzeatyckie miasto-państwo, mające bliskie kontakt handlowe z Londynem, wydawało się ciekawym pomysłem. Język niemiecki mógłby być niezwykle przydatny.
Sceny z dzieciństwa. William z matka Catherine i rodzeństwem, Croydon 1820 r. (Album Soltau)
Wybór rodziny padł na pastora Schrödera, zięcia znanego niemieckiego poety Matthiasa Claudiusa, zamieszkałego w Wandsbeck pod Hamburgiem. Jak zapisała matka, William opuścił Londyn 25 września 1824 roku i do domu powrócił 2 lipca roku następnego. Parowiec, którym podróżował pod opieką starszego przyjaciela, nosił wiele mówiącą nazwę "Wytrwałość" („Perserverance”). Lekcje niemieckiego u pastora Jacoba Schrödera (1777-1831)) William pobierał przez 10 miesięcy. W kolejnych latach los rzucił młodego Williama do tego miasta ponownie. Nadzorował tam budowę połączenia kolejowego Hamburg-Rothenburgsort a następnie odbudowywał to miasto po wielkim pożarze w 1842 roku. Swoje życie zawodowe i rodzinne związał William Lindley z Hamburgiem przez kolejne dwie dekady.
Dom pastora Schrödera w Wansbeck 1824 r. (Album Soltau)