Nowości

Muzeum Kanału "Dętka" w Łodzi

Wejście do kanału

Dziś zbiornik pod placem Wolności to budowla zabytkowa, bo sieć kanalizacyjną od ponad 30 lat czyszczą samochody ciśnieniowe. "Dętka" jest jednak utrzymana w doskonałym stanie technicznym i mogła stać się atrakcją turystyczną Łodzi oraz pionierskim założeniem muzealnym w skali całego kraju jako pierwszy tunel wodociągowy w Polsce otwarty dla zwiedzających. Udostępnienie jej szerokiej publiczności zaproponował Zakład Wodociągów i Kanalizacji. Projekt adaptacji "Dętki" wykonał Krzysztof Wardecki, a wystawę w kanale, który dziś jest częścią Muzeum Miasta Łodzi przygotował znany artysta Robert Kuśmirowski. Całość projektu została zrealizowana przy współudziale Urzędu Miasta Łodzi i łódzkiego Zakładu Wodociągów i Kanalizacji.

Łódzkie kanały - dzieło Lindleya i Skrzywana

Wieża ciśnień w Konstancinie-Jeziornej pod Warszawą

Współczesny Konstancin-Jeziorna, w dużej części, powstał z wydzielonego z majątku Obory, należącego jeszcze w czasach średniowiecza do rodziny Oborskich, a w wieku XIX do rodziny Potulickich, folwarku leśnego Konstancja. Swą nazwę folwark ten zawdzięczał hrabinie Konstancji Skórzewskiej z hrabiów Potulickich.

W roku 1897 spokrewniony z właścicielami Obór hrabia Witold Skórzewski oraz hrabia Władysław Mielżyński postanowili zbudować pod Warszawą letnisko. Realizację swego projektu rozpoczęli od parcelacji lasów położonych na wysokiej skarpie pradoliny Wisły. Cały teren podzielony został wówczas na działki o powierzchni około 10 tysięcy łokci, czyli około 3300 m². Tak zaczęła się historia Uzdrowiska Konstancji. Niedługo po powstaniu Uzdrowiska, powołane zostało Towarzystwo Akcyjne Ulepszonych Miejscowości Letniczych. Kapitał zakładowy wynosił wtedy 20 tys. rubli. Dyrektorami zarządu byli: Władysław hr. Mielżyński, Mec. Franciszek Nowodworski i Witold hr. Skórzewski. Wtedy też, miejscowość zyskała swoją nową nazwę - Konstancin.

Letnisko przeznaczone było dla bogatych kupców, przemysłowców i finansistów, przedstawicieli bogacącej się elity warszawskiej. Wille, które budowano w Konstancinie i Skolimowie, to prawdziwe perły architektury. Konstancin, chociaż posiadał status wsi letniskowej, był miejscowością prawdziwie "ulepszoną": wybrukowane ulice wyposażono w wodociągi, kanalizację, elektryczność i linie telefoniczne. Osada miała własną elektrownię. Do centrum letniska doprowadzono tory kolejki wąskotorowej. Przy wejściu do parku stanął stylowy budynek stacyjki, w parku okazałe "Kasyno", a w nim kawiarnia, restauracja, dancing, pokoje gościnne.

Piękny, choć opuszczony, jest budynek stacji wodociągów z wieżą ciśnień w Konstancinie-Jeziornie (ul. Żeromskiego 9) zbudowany w 1899 r. wg projektu Edwarda Lilpopa dla Towarzystwa Ulepszonych Miejscowości Letniczych (później wieża należała do Zarządu Osady i Uzdrowiska Konstancin). Styl neoromański. W dniu 23 maja1977 r. wieża ciśnień została wpisana do rejestru zabytków pod nr 902.

Edward August Lilpop (1844 - 1911) – projektant i budowniczy. Pochodził z warszawskiej rodziny Lilpopów. Po ukończeniu Szkoły Główneju odbył praktykę budowlaną u Jana Heuricha. Patenty budowniczego otrzymał w 1867 i 1874. Był doradcą technicznym w Towarzystwie Kredytowym i członkiem komitetu kanalizacyjnego. Realizował projekty w Łodzi, Warszawie i najbliższych okolicach.

Żródła:

1)      Margerita Szulińska, Ewa Popławska-Bukało, Anna Marconi-Betka: „ZABYTKI POWIATU PIASECZYŃSKIEGO”. Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków,  Dział Badań i Dokumentacji Zabytków Warszawy i Mazowsza, Piaseczno-Warszawa 2006 r.

2)      http://www.republika.pl/wieze/Konstancin.htm

3)      http://e-konstancin.pl/

4)      http://pl.wikipedia.org/wiki/Edward_August_Lilpop

Zapowiedź jubileuszu w Łodzi

85 - rocznica powstania ZWiK w Łodzi.

W tym roku Zakład Wodociągów i Kanalizacji w Łodzi obchodzi 85 rocznicę swego powstania. Uroczyste obchody odbędą się w miesiącu wrześniu i październiku 2011 roku.

Informacje o obchodach i imprezach z nimi związanych pojawią się na łódzkiej stronie.

http://www.jubileusz.zwik.lodz.pl/zwik-jubileusz-85lat

http://www.jubileusz.zwik.lodz.pl/william-heerlein-lindley

Ryszard Żelichowski, Lindleyowie – dzieje inżynierskiego rodu

Ze Wstępu

Książka ta poświęcona jest kilku pokoleniom angielskich inżynierów cywilnych (dzisiaj powiedzielibyśmy inżynierom budownictwa wodnego i lądowego), których biografie spinają historyczną klamrą schyłek epoki napoleońskiej, ład po Kongresie Wiedeńskim, Wiosnę Ludów, zjednoczenie Niemiec i wybuch Pierwszej Wojny Światowej. Niezwykły to okres w dziejach naszego kontynentu. Nie dzieje polityczne jednak wyznaczać będą rytm naszej opowieści. Dla bohaterów tej książki świat dzieli się tylko na dwie epoki - przed i po wprowadzeniu kanalizacji ogólnospławnej oraz wodociągu publicznego.

Zmiany, jakie urządzenia te wprowadzały w życie zwykłego obywatela, choć może na początku nie tak spektakularne, były w swych skutkach dla jednostki bardziej rewolucyjne niż zmieniające się granice imperiów. "Wielkie sprzątanie", jak często w literaturze nazywa się sanitarne reformy XIX w., przyszło z Anglii, za którą poszło wiele krajów Europy.

Na ten okres właśnie przypadają początki międzynarodowej kariery bohaterów tej książki - ojca Williama Lindleya oraz synów Williama Heerlein, Roberta Searlesa i Josepha. Londyn, Hamburg, Frankfurt nad Menem, Budapeszt, Praga, Sankt Petersburg, Baku a na terenie Królestwa Polskiego Łódź, Radom czy Włocławek, to tylko wybrane przykłady miast, w których ci wielcy inżynierowie zostawili swoje ślady. Odwiedzimy te miasta. Szczególnie dużo miejsca poświęcimy Warszawie, bo tu pozostawili po sobie najwspanialsze dzieła

(…) Angielscy inżynierowie - William Lindley i jego trzej synowie - włączyli Warszawę do niewielkiej rodziny miast europejskich o nowoczesnej infrastrukturze. Zastosowane tu nowatorskie urządzenia stanowiły wizytówkę "angielskiej myśli inżynierskiej", naśladowanej przez wielu techników w miastach Europy. Sama zaś budowa - przykład nowoczesnych rozwiązań, które, jak sądzili sami Lindleyowie, staną się punktem wyjścia do licznych zamówień na terenie wielkiego imperium rosyjskiego. Choć tak się nie stało, to Warszawa mogła poszczycić się rozwiązaniami, na które Sankt Petersburg, stolica cesarstwa rosyjskiego, musiał poczekać jeszcze wiele dziesiątków lat. (…)

Ryszard Żelichowski, Lindleyowie – dzieje inżynierskiego rodu, Rytm, Warszawa 2002, ISBN83-88794-914 

Marie Lindley (1926-2010)

Marie Lindley (1926-2010)

W dniu 17 lipca 2010 roku w miejscowości Sutton (hrabstwo Surrey) w Wielkiej Brytanii, w wieku 84 lat zmarła nagle Marie Lindley, prawnuczka Williama Lindleya, budowniczego warszawskich wodociągów i kanalizacji.

Marie, córka Edwarda Searlesa Lindleya i Heleny Spencer, przyszła na świat w Newcastle-on-Tyne, w dniu 6 stycznia 1926 roku. Podtrzymując rodzinną tradycję, Marie rozpoczęła naukę w Cambridge, studiując w latach 1944-1947 w Newnham College mechanikę. Zaraz po studiach wstąpiła do brytyjskiej Służby Kolonialnej (Colonial Service) i w jej ramach udała się najpierw do Ugandy a potem do Kenii, budując tam zbiorniki retencyjne i dozorując inne prace z zakresu budownictwa wodnego. Gdy Kenia uzyskała niepodległość w 1963 roku, Marie Lindley powróciła do Londynu.  Rozpoczęła tam pracę w firmie Rofe, Kennard & Lapworth, jako konsultantka do spraw technicznych. Pracowała tam do marca 1991 roku. Przez kolejne dwa lata Marie Lindley podejmowała się jeszcze prac zleconych w swoim zawodzie. Od 1993 roku oddała się przede wszystkim podróżowaniu i pracy społecznej.

W 1968 roku Maria Lindley zasiadła w Radzie prestiżowej Institution of Civil Engineers, jako druga kobieta w historii tej organizacji, zaś w 1974 roku została wybrana ponownie w jej skład.

Warszawę Marie Lindley odwiedzała wielokrotnie, po raz pierwszy w maju 1994 roku. "Jestem pod wrażeniem zarówno jakości materiałów, jak i pracy ludzkiej sprzed ponad stu lat" - brzmi wpis w księdze pamiątkowej w Miejskim Przedsiębiorstwie Wodociągów i Kanalizacji. Była ostatnią "kapłanką techniki" z pięciu pokoleń inżynierów w rodzinie Lindleyów. Z nią też kończy się epoka romantycznej ekspansji angielskiej myśli technicznej, która wraz ze zmierzchem imperium brytyjskiego nieodwracalnie odchodzi do historii. Ceremonia pogrzebowa, w obecności członków rodziny i grona przyjaciół, miała miejsce 19 sierpnia w Randalls Park Crematorium w miejscowości Leatherhead w hrabstwie Surrey.

Ryszard Żelichowski

Prezes Towarzystwa Societas Lindleiana