W 1960 roku, a więc
sześćdziesiąt lat temu, Koksownia Kattwyk przygotowała specjalny medal
poświęcony pamięci Williama Lindleya. Na awersie znajduje się biust Williama
Lindleya z napisem:
HAMBURGERGAS (Hamburgski gaz, w górnej części) oraz WILLIAM LINDLEY, ERBAUER DES ERSTEN HAMBURGER
GASWERKS (W. Lindely, budowniczy pierwszej gazowni Hamburga, w dolnej:). Na rewersie umieszczono duży napis: HGW KOKEREI KATTWYK
1960 (Koksownia w Kattwyk, 1960).
Zbiory: Societas Lindleiana
Upamiętnienie dotyczyło otwarcia nowej koksowni w przemysłowej dzielnicy Hamburga otwartej w 1960 roku. Nowa koksownia istniała krótko. Wygaszona w 1981 roku, zburzona został w rok później.
W sierpnia 1844 roku nastąpiła uroczystość wmurowania kamienia węgielnego pod budowę pierwszej koksowni do produkcji gazu w Grasbrook. W rok później nadszedł czas: pierwsze publiczne latarnie gazowe do oświetlenia głównych ulice Hamburga gazem uzyskiwanym z węgla. Jesienią 1845 roku nastąpiła tak duża powódź, że nowa gazowa nie nadawała się do użytku. Potrzebny był nowy budynek. „Przejął go angielski inżynier William Lindley, który był również odpowiedzialny za budowę nowoczesnego zaopatrzenia w wodę w Hamburgu. Latarnie gazowe spłonęły ponownie pod koniec 1846 roku: w liczbie 2020. Jasność ulic sprawiła, że gazownia stała się tak popularna, że jej wizerunek zdobił rewersy kart do gry” – pisze Sasha Disko-Schmidt w tekście Gasversorgung für die moderne Stadt (Zaopatrzenie w gaz nowoczesnego miasta).
Zob. https://geschichtsbuch.hamburg.de/epochen/industrialisierung/gasversorgung-fuer-die-moderne-stadt/
Kattwyk wraz z Altoną znalazł się w obrębie Hamburga w 1937 roku. Obecnie z nawą tą wiąże się niezwykły most zwodzony Kattwykbrücke przerzucony nad południową Łabą, dla ruchu kolejowego i drogowego. Most o długości 290 metrów łączy Moorburg ze wschodnim półwyspem Kattwyk, który należy do wysp Łaby Hohe Schaar i Wilhelmsburga.
Z wielką przyjemnością informujemy, że na zaproszenie organizatorów Międzynarodowego Festiwalu Pianistycznego Chopin w sercu Warszawy, Towarzystwo Lindleyowskie "Societas Lindleiana" zostało Honorowym Patronem tej najważniejszej tego lata imprezy kulturalnej naszej stolicy.
***
Inauguracyjny
recital włoskiej artystki Leonory Armellini będzie miał
miejsce 7 lipca
o godzinie 16.00. |
Kolejne recitale odbędą się w dniach: 14, 21, 28 lipca oraz 4, 11, 18 i 25 sierpnia 2018 r. *** |
Cieszymy się z tego zaszczytu podwójnie. Po pierwsze, na rok 2018 przypada dwieście dziesiąta rocznica urodzin Williama Lindleya, założyciela inżynierskiego rodu, którego trzech synów nadzorowało prace kanalizacyjne i wodociągowe w Warszawie. Centralne obchody odbędą się jesienią w mieście Hamburgu, gdzie zaczęła się europejska kariera Lindleyów.
Po drugie, festiwal będzie miał miejsce w nadzwyczaj pięknie odrestaurowanym kościele Świętej Trójcy, w którym „w roku 1825 Fryderyk Chopin wystąpił przed carem Aleksandrem I i otrzymał od niego pierścień z brylantem. Młody kompozytor śpiewał także w parafialnym chórze i słuchał tu kazań” - pisze Przemysław Lechowski, dyrektor artystyczny festiwalu.
Dla naszego Towarzystwa Lindleyowskiego najważniejsze jest to, że organizatorzy zauważyli i docenili, obok oczywistej religijnej roli kościoła (świątynia Boża) i kulturalnej (dokonała akustyka), jej skromną całkiem świecką rolę w dziejach naszego miasta.
W 1881 roku oko Williama Heerleina Lindleya, angielskiego inżyniera cywilnego, w czasie wizyty w Warszawie, padło na elegancki w proporcjach, zaprojektowany przez samego Szymona Bogumiła Zuga, królewskiego architekta, kościół Świętej Trójcy. Nie względy religijne odegrały tu największą rolę, choć William H. Lindley był członkiem kościoła anglikańskiego, ale fakt, że wraz z wieńczącym go krzyżem był najwyższą budowlą ówczesnej Warszawy. Po rezygnacji ze względu na stan zdrowia siedemdziesięciotrzyletniego ojca Williama z prac nad kanalizacją i wodociągami Warszawy wszystkie jego obowiązki przejął najstarszy syn William H. Lindley.
Do tak wielkiej inwestycji infrastrukturalnej miasta potrzebny był nowoczesny i dokładny jego pomiar, a także szczegółowy plan. Do pomiarów zaś potrzebna była odpowiednia sieć punktów triangulacyjnych. I tak to na plan pierwszy wysunął się kościół Świętej Trójcy przy obecnym placu Stanisława Małachowskiego (wówczas placu Ewangelickiego przy ulicy Mazowieckiej i Erywańskiej). Krzyż na jego kopule wybrany został przez Williama H. Lindleya jako punkt główny (zero geodezyjne) do triangulacji Warszawy, w którym się zbiegało pięć punktów pomiarowych wyznaczonych w różnych miejscach miasta (szczegóły zob. R. Żelichowski, Paweł E. Weszpiński, Rok 1912. William Heerlein Lindley. Plan Warszawy. Wyd. Muzeum Warszawy 2016).
Jak pisał dr Paweł E. Weszpiński: „Wliczając pomiary i kartowanie uzupełniające, 237 ulic miasta na lewym brzegu Wisły skartowano w latach 1883-1893 na 686 arkuszach szkiców, a 71 ulic Pragi w latach 1903-1904 – na 170 arkuszach szkiców. Łącznie prace objęły 308 warszawskich ulic o długości 187,4 km, pomieszczono je na 836 arkuszach szkiców” (s. 161).
Przygotowania do prac triangulacyjnych w Warszawie ilustruje reprodukowana poniżej strona albumu pamiątkowego przygotowanego przez współpracowników Williama H. Lindleya z okazji 25-rocznicy rozpoczęcia prac kanalizacyjnych i wodociągowych w naszym mieście. Centralnym punkt tej strony stanowi kopuła i krzyż kościoła Świętej Trójcy. Widoczne jest także pięć pozostałych punktów pomiarów.
Organizatorzy/Organizers
Parafia Ewangelicko-Augsburska Świętej Trójcy W Warszawie
Towarzystwo im. Fryderyka Chopina
Partnerzy Artystyczni/Atristic Partners
Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny Towarzystwa Chopinowskiego W Hanowerze / Niemcy
Syberyjski Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny Im. Fryderyka Chopina W Tomsku / Rosja
Warszawskie Warsztaty Pianistyczne
Partnerzy Organizacyjni/Organizational Partners
Zespół Państwowych Szkół Muzycznych im. Fryderyka Chopina W Warszawie
Patronaty/Patronate
Towarzystwo Lindleyowskie Societas Lindleiana
Program londyńskich tzw. „niebieskich plakietek (lub tablic pamiątkowych)” istnieje od 1866 roku i jest uznawany za najstarszą tego typu inicjatywę na świecie. Zainspirowała ona wiele innych miast angielskich a także inne miasta europejskie.
Program ten jest prowadzony wspólnie przez (Royal) Society of Arts, London County Council, the Greater London Council, a od 1986 roku English Heritage upamiętnia związki wybitnych postaci z przeszłości z budynkami (miejscami), w których żyli i pracowali.
Więcej szczegółów zob.: http://www.english-heritage.org.uk/discover/blue-plaques/
Oficjalna ceremonia ze zmiana
nazwy szkoły zaplanowana została na 14 listopada tego roku.Wśród honorowych gości
znaleźli się przedstawiciele lokalnych
władz Senator Ties Rabe, przewodniczący Cechu
Instalatorów Fritz Schellhorn i przedstawiciele firm
pracodawców oraz organizatorów praktyk technicznych uczniów. Specjalne zaproszenie skierowane zostało do
potomków Williama
Lindleya i prezesa Societas Lindleiana.
Podczas uroczystości zmiany nazwy szkoły rodzinę reprezentował potomek Williama
Lindleya w prostej linii Eugen Deubner, który
do Hamburg przybył z żoną Karin.
Eugen Deubner i Rainer Schulz, prezes Hamburskiego Instytutu Kształcenia Zawodowego (Hamburgische Institut für Berufliche Bildung, jednostki zarządzającej szkolnictwem zawodowym w Hamburgu) zostali poproszeni o odsłonięcie rzeźby i tablicy z nowa nazwą szkoły.
Rzeźba przedstawiająca głowę William Lindley odwzorowuje rzeźbę wykonaną przez Hansjörga Wagnera, która znajduje się w Hamburgu przy Baumwall.
Eugen Deubner wygłosił krótkie przemówienie i przekazaniem kierownikowi szkoły kopii rysunku przedstawiającego przekrój słynnego owalnego kanału projektu Williama Lindleya wykonanego dla Warszawy w biurze syna (Williama H. Lindleya) we Frankfurcie nad Menem. Rysunek zawiera dwujęzyczny opis – po niemiecku i po polsku.
Prezes przekazał na ręce dyrektora Bucka list od prezes Zarządu Miejskiego Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w m.st. Warszawie S.A., p. Hanny Krajewskiej, z egzemplarzem albumu “125 lat Wodociągów Warszawskich 1886-2011”.
Od 15 listopada Wolne Miasto Hanzeatyckie
Hamburg ma swoją “Zawodową Szkołę im. Williama Lindleya” (Berufliche
Schule William Lindley)!
Berufliche Schule WILLIAM LINDLEY mieści się w dzielnicy Rotherbaum przy Bundesstraße 58 w zabytkowym budynku z 1909 roku zaprojektowanym przez Albert Erbe w dawnym Heinrich-Hertz-Realgymnasium.
Gratulujemy p. Dyrektorowi przeprowadzenia procedury nadania szkole imienia wielkiego angielskego inżyniera, który dwadzieścia lat swojego życia po poświęcił na unowocześnienie i upiększenie tego wspaniałego hanzeatyckiego miasta. Dyrektor Peschka poinformuje nas wkrótce o wydarzeniach w jego szkole. Czekamy z niecierpliwością!
Strona internetowa Szkoły: